عوامل استرس‌زا چه تاثیری بر روی سیستم ایمنی بدن دارند؟
درویشی: همانگونه که استرس می‌تواند مانعی برای عملکرد طبیعی و زندگی نرمال افراد باشد تکنیک‌هایی برای مدیریت درست و اقدامات به موقع جهت مهار آن وجود دارد که از اثرات جبران ناپذیرش به خوبی جلوگیری می‌کند.
به گزارش پایگاه خبری موفقیت شناسی، زهرا درویشی روان‌شناس بالینی در یادداشتی نوشت: یکی از راهکار‌های تشخیص میزان استرس در افراد بررسی سلامت جسمانی آن‌ها است. تجربه نشان می‌دهد که همه ما پس از یک رخداد یا تنش روانی واکنش‌های جسمانی ناشی از آن را در خود مشاهده می‌کنیم، هر چند که شدت و سرعت وخامت بازتاب‌های روان‌تنی در افراد متفاوت است اما نمی‌تواند غیرممکن و محال باشد. در این یادداشت به گزیده‌ای از شایع‌ترین عوامل استرس‌زا و نقش آن بر روی سلامت فیزیکی و ایمنی افراد می‌پردازیم.
چه عواملی استرس زا هستند؟
هر گاه یک فشار یا عامل بیرونی منجر به احساس تنش درونی می‌شود در اصطلاح فرد دچار استرس شده است که در پی آن نشانه‌های روانی، فیزیکی و اجتماعی مانند، خشم و پرخاشگری، اشکال در تمرکز و حافظه، پرش افکار، درد‌های بدنی، مشکلات تنفسی، اختلال در خواب و خوراک و تمایلات جنسی، روی آوردن به مواد مخدر و الکل، بیماری‌های قلبی و گوارشی و سایر نشانه‌های هیجانی را به همراه دارد.
همه استرس‌ها یا علت بیرونی مانند غم سوگواری و از دست دادن بستگان، اختلافات زناشویی و جدایی، داشتن اختلالات روانی دیگر، فقر و بیکاری، شکست عاطفی، حوادث طبیعی و … دارند و یا اینکه ریشه درونی و فردی مانند حس آرمان‌گرایی، ناخشنودی از عملکرد خود در رسیدن به اهداف، حس حسادت نسبت به دیگران و .. است که زمینه‌ساز ایجاد استرس بر روی ایمنی فرد است.
کار سیستم ایمنی محافظت از بدن در برابر هر گونه محرک مضر و آسیب‌رسان است ولی تشخیص اینکه کدام عامل استرس‌زا نقش ویران کننده‌تری دارد و اینکه عوامل استرس‌زا چقدر بر روی سیستم ایمنی افراد تاثیر و صدمه وارد می‌کند کار ساده‌ای نیست و نیاز به بررسی دقیق و موردی بر روی افراد دارد. در ادامه بحث راهکارهایی برای کاهش و مدیریت استرس پیشنهاد می‌شود که البته تفاوت‌های فردی را در این زمینه نباید نادیده گرفت.
چند نکته برای کاهش سطح استرس در افراد
- افزایش آگاهی در مورد تاثیر استرس و اضطراب بر سلامت فرد: بالا بردن سطح دانش عمومی و اگاهی جمعی در مورد آثار مخرب تنش‌های روانی بر روی سلامت جسمانی، باعث تلاش فرد در جهت حل مسئله به‌جای سرزنش و تنبیه خود می‌شود.
- ورزش کردن را فراموش نکنید: با ورزش و فعالیت‌های تکرار شونده و همیشگی بدنی، میزان هورمون‌های شادی بخش مانند اندروفین (Endorphin) در بدن شما بیشتر و هورمون‌های استرس‌زا مانند کورتیزول (Cortisol) کمتر تولید می‌شود. ورزش اعتماد به نفس شما را تقویت می‌کند و برای داشتن خواب کافی و کنترل اضطراب و افزایش ایمنی بدن از مهم‌ترین گزینه‌ها به شمار می‌آید.
- روابط اجتماعی خود را بهبود دهید: از جمله کارهایی که کاهش استرس را در افراد سرعت می‌بخشد، این است که احساس تعلق و مفید بودن در اجتماع بزرگ‌تر را درخود جستجو و تمرین کنید. تلاش برای گذراندن بخشی از لحظات زندگی با دوستان، آشنایان و یا اعضای خانواده سلامت روانی شما را بیشتر می‌کند. بر اساس تحقیقات هورمون اکسی‌توسین به مانند یک داروی طبیعی به‌واسطه آمد و شد و معاشرت با نزدیکان در بدن شما فعال می‌شود و در کاهش استرس نقش به‌سزایی دارد.
- مدیریت احساسات و هیجان‌ها: مقابله و رو در رویی با هیجان‌های منفی و جایگزین کردن افکار و احساسات مثبت پریشانی‌ها و دردمندی‌های فرد را کمتر می‌کند یا از میان بر می‌دارد. تکنیک‌هایی مانند مهارت نه گفتن در برابر خواسته‌های غیرمنطقی و بیجای دیگران، آموزش جرات ورزی، احترام به خود، پرداختن به تفریح و سرگرمی‌های شخصی، نقش موثری در تعادل هیجانی فرد دارد.
- مراجعه به روان‌پزشک و روان‌شناس: گاهی وقت‌ها بار روانی و فیزیکی برگرفته از استرس و اضطراب چنان فراگیر می‌شود که تمرکز شما را نسبت به خودتان از بین میبرد و هنگامی به خود می‌آیید که حس نا امیدی بر شما غلبه کرده است و انگیزه‌ای برای بهبود حال خود ندارید. در این شرایط بهتر است از استرس‌های خود با مشاورین سلامت صحبت کنید شاید نیاز به مداخله روان‌شناختی یا دارو درمانی داشته باشید.
سخن پایانی
گاهی شمار عوامل استرس‌زا باعث می‌شود که فرد از توجه به وضعیت تندرستی خود غافل شود و تنها آسیب‌ها و صدمات جسمی برگرفته از آن را تحمل کند و بپذیرد، چرا که مکانیزم دفاعی بدن فرد دیگر قادر نیست به‌طور طبیعی در برابر خطرات بیرونی مقاومت و ایمنی ایجاد کند. اما می‌بایست به این نکته توجه کرد، همانگونه که استرس می‌تواند مانعی برای عملکرد طبیعی و زندگی نرمال افراد باشد تکنیک‌هایی برای مدیریت درست و اقدامات به موقع جهت مهار آن وجود دارد که از اثرات جبران ناپذیرش به خوبی جلوگیری می‌کند.
برای مطالعه مطالب بیشتر از زهرا درویشی اینجا را کلیک کنید.
پایان پیام/
