اختلال اضطراب فراگیر (GAD) چیست و چگونه مانع عملکرد طبیعی فرد می‌شود؟

مرکز مشاوره و خدمات کارآفرینی چترا

اضطراب فراگیر یا منتشر  یکی از انواع  اختلالات اضطرابی است که موضوع این یادداشت است و در ادامه بحث به تعریف، نشانه‌ها و راهکارهای درمانی آن می‌پردازیم.

به گزارش پایگاه خبری موفقیت شناسی، زهرا درویشی روان‌شناس بالینی در یادداشتی نوشت: اضطراب یک نوع برانگیختگی و حالت روانی ناپایدار است که در واکنش به عوامل نگران‌کننده بیرونی ایجاد می‌شود.

در بسیاری از مواقع حالات تنیدگی و آشفتگی کاملا طبیعی است و بیماری به‌حساب نمی‌آید و توسط خود فرد قابل حل و کنترل است. اما گاهی وقت‌ها شدت این ناآرامی‌ها به شکل گسترده‌ای  افزایش و تداوم می‌یابد و مانعی در جهت ادامه زندگی نرمال در فرد می‌شود. در چنین شرایطی دیگر نمی‌توان تصور یک حالت گذرا و کم اهمیت را به آن نسبت داد و می‌بایست تحت پیگیری و بررسی دقیق روان‌شناختی قرار گیرد.

اختلال اضطراب فراگیر (GAD)

 نوعی اختلال اضطرابی است که در برابر مشکلات و وقایع روزمره به صورت افراطی و نامعقول در فرد نمایان می‌شود. بیمار تقریبا به صورت مداوم و بیش از اندازه با اضطراب و دلشوره همراه است، به گونه‌ای که سطح نگرانی‌ها و واکنش‌های فرد هیچگونه تناسبی با منبع اضطراب ندارد و حتی خیلی وقت‌ها دلایل و عوامل استرس نا مشخص و مبهم است.

علائم و نشانه‌های اختلال اضطراب فراگیر

هنگامی اختلال اضطراب فراگیر تشخیص داده می‌شود که حداقل 3 نشانه از سیمپتوم‌های زیر، در بیشتر اوقات روز به مدت 6 ماه یا بیشتر در فرد آشکار شود. مطالعات نشان می‌دهد که همه‌گیری این اختلال در زنان دو برابر مردان است و علائم بیماری به صورت مزمن با فراز و نشیب‌ها و نوسان‌هایی از آغاز بیماری تا میانسانی رشد می‌کند و در اواخر عمر تا حدودی کاهش می‌یابد، به‌طوری که عملکرد شغلی، تحصیلی و روابط اجتماعی و زناشویی وی را کاهش می‌دهد. برخی از این نشانه‌ها به شرح زیر است:

  • تپش قلب
  • تنش‌های عضلانی
  • حالت تهوع و سرگیجه
  • اختلال در خواب و بیداری
  • تحریک‌پذیری و نا آرامی
  • تعریق غیر طبیعی
  • اختلال در حافظه و تمرکز
  • ترس و وحشت بی‌دلیل
  • اختلال در روابط جنسی
  • بیماری‌های روان‌تنی
  • احساس کند ذهنی یا خالی شدن ذهن
  • خستگی طولانی مدت و همیشگی 

چه تفاوتی میان اضطراب فراگیر با  اضطراب‌ طبیعی و غیر بیمارگون وجود دارد؟   

  • اضطراب فراگیر عملکرد روانی و اجتماعی فرد را دگرگون می‌کند ولی اضطراب طبیعی اصولا توسط فرد قابل کنترل است و در بسیاری مواقع جهش مثبت در زندگی او خواهد داشت.
  • مبتلایان به اختلال فراگیر، بدون هیچ نشانه‌ای، انتظار بدترین اتفاق‌ها و حوادث را دارند و نسبت به وضعیت اقتصادی، شغلی، تندرستی، اعضای خانواده، بی‌دلیل نگران هستند. اما در اضطراب عادی اغلب نگرانی‌ها با شدت کمتر و وابسته به یک عامل بیرونی مشخص است مانند اضطراب امتحان، کنکور، مهاجرت و غیره..
  • اضطراب فراگیر، مزمن و طولانی مدت است ولی اضطراب طبیعی گذرا و کوتاه مدت است.
  • اضطراب فراگیر غم انگیز‌تر، شدید‌تر و گسترده‌تر است ولی اضطراب طبیعی بار روانی محدود تری دارد.
  • اضطراب فراگیر نیاز به مداخله درمانی بالینگر دارد ولی اضطراب طبیعی معمولا با بکارگیری منطق شخصی و مشورت با دیگران، خود مدیریتی و گذر زمان قابل حل است.

علت‌های ابتلا به اضطراب فراگیر و راهکار‌های درمانی آن را بشناسید

مرحله ابتدایی برای درمان هر گونه اختلالی تشخیص درست و به موقع بیماری است. در بسیاری موارد خودتشخیصی و یا تشخیص غیرحرفه‌ای علاوه بر به بیراهه کشیدن بیمار و درمان نشدن او، منجر به وخامت حال وی می‌شود و وضعیت را برای او به مراتب دشوارتر می‌کند. عوامل ژنتیکی و فیزیولوژیکی، زمینه‌های خانوادگی، محدودیت‌های اجتماعی و فرهنگی، جنسیت افراد، ناملایمی‌ها و تنش‌های دوران کودکی، شیوه‌های تربیتی نا مناسب، از علت‌های پیش زمینه ابتلا به اختلال اضطراب فراگیر است.

شیوه‌های گوناگونی برای پیشگیری و درمان اختلال اضطراب فراگیر وجود دارد که درمان‌های دارویی و غیر دارویی از جمله مهم‌ترین راهکار‌های نتیجه بخش و پر کاربرد در این اختلال است که به شرح زیر عنوان می‌شود:

درمان‌های دارویی: شامل انواع بنزودیازپین‌ها و داروهای ضد افسردگی است که مشروط به مصرف روتین، به موقع و زمانبندی شده که تحت نظر و با تجویز پزشک متخصص استفاده می‌شود.

درمان شناختی رفتاری (CBT): این روش یکی از رایج‌ترین شیوه‌های درمانی در اختلال اضطراب فراگیر است که درمانگر دلایل و ریشه‌های اضطراب را برای بیمار آشکار می‌کند و باورهای درست و آگاهانه را جایگزین باور‌های غیرمنطقی و غلط وی می‌کند.

حساسیت‌زدایی منظم: یکی از متدوال‌ترین راهکار‌های درمانی برای مقابله با انواع اختلالات اضطرابی است که در این روش درمانگر بیمار را به تدریج و با فاصله و بکار گیری تکنیک‌های خاص، در معرض موقعیت‌های اضطراب‌زا قرار می‌دهد این حساسیت زدایی می‌تواند به‌ صورت ذهنی آغاز شود و با حضور در محیط واقعی به سرانجام برسد.

به‌علاوه موارد نامبرده در بالا  انواع ورزش‌ها، استرچ کردن، مدیتیشن، یوگا، درمان‌های حمایتی و گروه درمانی، اصلاح الگوهای فکری و مقابله با آن‌ها، روابط اجتماعی مفید، تلاش در حل مسئله و مشکل، نیز از روش‌های موثر در درمان این اختلال است که متناسب با شرایط و نیازهای درمانی فرد پیشنهاد می‌گردد.

سخن پایانی

با توجه به نوسانات و چالش‌های فراوانی که در زندگی امروزه با آن مواجه هستیم، تجربه اضطراب در هر موقعیت و یا شرایط سنی کاملا طبیعی و عادی به‌نظر می‌رسد. چنانچه شدت برانگیختگی و آشفتگی فرد در حدی باشد که زندگی او  مختل شود بدین معناست که مشکل جدی است و می‌بایست تحت درمان حرفه‌ای قرار گیرد. یافتن اینکه بیمار در خطر چه نوع اضطرابی است؟  علت بروز این حالت چیست؟ چگونه بهترین مسیر را برای درمان و  مدیریت بیماری انتخاب کرد؟ سوالاتی است که فرد را در رسیدن به درمان کمک می‌کند و یقینا با اقدام و کمک خواهی به موقع، متخصصین درمان در این زمینه به مراجعین یاری رسانده و خدمات متناسب را ارائه خواهند داد.

زهرا درویشی- روان‌شناس بالینی

فهرست منابع: انجمن روان‌پزشکی امریکا(1398)، راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی DSM5، چاپ اول،تهران: انتشارات ارجمند

برای مطالعه مطالب بیشتر از زهرا درویشی اینجا را کلیک کنید.

پایان پیام/

اگر به کارآفرینی علاقه‌مند هستید از این رسانه دیدن کنید
خبرنگار
زهرا درویشی
منبع
موفقیت شناسی

پایگاه خبری موفقیت شناسی

هدف ما امیدآفرینی در جامعه و ایجاد حس خوب و مثبت است

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا