بومی‌سازی فرآیند انجماد بافت‌های سلولی

محققان حوزه جنین‌شناسی پژوهشگاه رویان، موفق به بومی‌سازی نانوکامپوزیت‌‌ها و نانوذرات‌های مورداستفاده در فرآیند انجماد بافت‌های سلولی و جنسی انسان شدند.

به گزارش پایگاه خبری موفقیت شناسی به نقل از آنا، طرح کلان «نمونه‌سازی زیستی سلول و بافت در درجه حرارت پایین یا انجماد» از جمله طرح‌های پژوهشی گروه جنین‌‌شناسی رویان محسوب می‌شود که از دل آن، نانوکامپوزیت‌ها و نانوذرات کاملا بومی‌سازی‌شده، به دست آمده است. نانوکامپوزیت‌ها و نانوذرات در فرآیند انجماد نمونه‌های جنسی انسان و حیوان ازجمله تخمک، اسپرم و نمونه‌ و بافت‌های سلولی بسیار کاربرد دارند.

روح‌الله فتحی، دانشیار گروه جنین‌شناسی و معاون آموزشی پژوهشگاه رویان، درباره جزئیات طرح کلان «نمونه‌سازی زیستی سلول و بافت در درجه حرارت پایین یا انجماد» به خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، توضیح داد: این طرح پژوهشی، با هدف یافتن راهکارهایی برای جلوگیری از آسیب نمونه‌های جنسی و سلولی انسان در فرآیند انجماد کلید خورد که در نهایت منجر به تولید و بومی‌سازی نانو کامپوزیت‌ها و نانوذرات شد.

وی درخصوص فرآیند انجماد نمونه‌های سلولی تصریح کرد: در فرآیند انجماد، سلول‌ها و بافت‌های زنده را در نیتروژن با دمای منفی ۹۶ درجه سانتی‌گراد نگهداری می‌کنند. 

فتحی درخصوص کاربرد انجماد بافت‌ها و سلول‌های زنده بدن ادامه داد: ذخیره‌سازی نمونه جنین انسان، تخمک و اسپرم در مدت زمان طولانی به درمان ناباروری کمک می‌کند. 

عضو هیئت علمی پژوهشگاه رویان درباره اهداف اجرایی‌سازی طرح تحقیقاتی انجماد سلول‌های زنده بافت بدن افزود: در فرآیند‌‌های ذخیره‌سازی و انجماد نمونه‌های سلولی و جنسی در محیط آزمایشگاهی، سلول‌ها و نمونه‌ها برای بارور شدن، استرس و تنش بسیاری را متحمل می‌شوند که برای بارورشدن این سلول‌ها بسیار آسیب‌زا است.

وی افزود: هدف از اجرای این پروژه تحقیقاتی، پیداکردن راه‌ها و روش‌هایی برای کاهش این آسیب در نمونه‌ها است. 

راهکار‌های کاهش تنش‌های محیطی و زیستی بر نمونه‌های بافتی و سلولی

فتحی با بیان اینکه محققان در این پژوهش به چند روش مهم برای در امان‌نگهداشتن نمونه‌های سلولی و بافت‌ها پیدا کرده‌اند، گفت: یکی از روش‌ها برای حفظ نمونه‌های سلولی، استفاده از مواد ضد یخ است.

وی افزود: اما نکته قابل توجه اینجاست که مواد ضدیخ، دارای آثار مثبت و منفی هستند و دقیقا مانند یک شمشیر دولبه، عمل می‌کنند. 

این پژوهشگر پژوهشگاه رویان، درباره راهکار‌های ازبین‌بردن تاثیر سوء مواد ضدیخ در نگهداری نمونه‌های سلولی توضیح داد: استفاده از نانوذرات و نانوپارتیکل‌ها، برای حذف آثار سوء موادضدیخ، بسیار کاربردی است. نانوذرات، علاوه‌بر افزایش سرعت انجماد، روی مولکول‌های آب بافت‌های سلولی قرار می‌گیرند و در نهایت موجب جلوگیری از شکل‌گیری کریستال‌های یخ داخل بافت سلول‌ها می‌شود.

فتحی به شیوه‌ای نوین در تولید نانوذرات مختص فرآیند انجماد اشاره کرد و افزود: روش سنتز یا ساخت سبز، روشی نوین است که در آن به‌جای استفاده از مواد شیمیایی، در عصاره‌های گیاهی استفاده می‌‎شود. 

وی ادامه داد: نانوذرات در داخل دی ساکارید‌ها یا قند دوازده کربنی، قرار داده می‌شوند و پوشش زایلومول(نوعی پوشش محافظ)، روی آن‌ها قرار می‌گیرند. دی ساکاریدها نیز می‌توانند به‌عنوان ضد یخ عمل کنند.

این پژوهشگر حوزه سلول‌های بنیادی به نتیجه استفاده از نانوذرات و نانو کامپوزیت‌ها در فرآیند انجماد اشاره کرد و گفت: زمانی که نانوکامپوزیت‌ها و نانوذرات در فرآیند انجماد جنین و تخمک مورد استفاده قرار می‌گیرند، تا درصد بسیار بالایی احتمال زنده‌ماندن سلول‌ها و رشد جنین در سلول‌ها را افزایش داد.

فتحی درخصوص تاثیر نانوکامپوزیت‌ها در فرآیند باروری مادر توضیح داد: زمانی که نانوکامپوزیت‌ها وارد فرآیند انجماد بافت‌های سلولی می‌شوند تا حدود زیادی از مرگ سلولی جلوگیری کرده و همچنین باعث افزایش احتمال باروری در تخمک‌ها و اسپرم‌ها می‌شوند. 

عضو هیئت علمی پژوهشگاه رویان با بیان اینکه فرآیند انجماد و استفاده از نانوذرات و نانوکامپوزیت‌ها برای ذخیره‌سازی تمام نمونه‌ها و بانک‌های سلولی انسانی و حیوانی، کاربرد دارد، گفت: نتایج به‌دست آمده از این پژوهش و البته نانوذرات و نانوکامپوزیت‌های ساخته شده برای تمام مراکز درمان ناباروری، بیمارستان‌ها، لابراتور‌ها و بانک‌های سلولی در کشور قابل استفاده است.

انتهای پیام/