ISC اعلام کرد؛ جایگاه ممتاز ایران در همه حوزه‌های فناوری علوم شناختی

براساس داده های پایگاه وب آو ساینس، جمهوری اسلامی ایران در همه حوزه های فناوری علوم شناختی جایگاه اول یا دوم را در بین کشورهای اسلامی به خود اختصاص داده است.

به گزارش پایگاه خبری موفقیت شناسی به نقل از مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، دکتر سید احمد فاضل‌زاده رییس مؤسسه ISC گفت: براساس داده های پایگاه وب آو ساینس، جمهوری اسلامی ایران در همه حوزه های فناوری علوم شناختی جایگاه اول یا دوم را در بین کشورهای اسلامی به خود اختصاص داده است.

فاضل زاده اظهار داشت: علوم شناختی، پژوهش علمی درباره ذهن و فرآیندهای آن است. این علم به بررسی ماهیت فعالیت های ذهنی مانند چگونگی درک انسان از خود و محیط اطراف خود و چگونگی تفکر و پردازش اطلاعات میپردازد. از جمله هدف های اصلی این رشته پژوهش در زمینه ادراک، توجه، حافظه، یادگیری، تفکر، استدلال و تصمیم‌گیری و زبان است. علوم شناختی پروژهای در حال پیشرفت است که از دهه ۱۹۵۰ میلادی آغاز شده و نام علوم شناختی در سال ۱۹۷۳ به آن داده شده است.

رییس موسسه ISC گفت: این شاخه از علم هنوز در ابتدای راه قرار دارد و افقهای بسیاری برای گسترش و پژوهش دارد که در کنار نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی و فناوری اطلاعات مجموعه علوم همگرا را تشکیل میدهند. این حوزه، از زیرمجموعه های علم اعصاب، روانشناسی، زبان شناسی و فلسفه ذهن تشکیل شده و کاربرد وسیعی در رشته های فرعی مانند پزشکی، آموزش و پرورش، جامعه شناسی، سیاست، علوم اطلاعات، ارتباطات و رسانه‌های گروهی، مهندسی پزشکی و مهندسی فرمان و کنترل دارد.

وی افزود: اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، در جلسه ۶۹۹ خود مورخ ۳/۸/۱۳۹۰، کلیات سند راهبردی علوم و فناوری های شناختی جمهوری اسلامی ایران را به تصویب رساندند. با تصویب کلیات این سند از سوی اعضای شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، مقرر شد که کشور با توسعه دانش و معرفت در زمینه علوم شناختی و فناوری های مربوط به آن بر اساس مبانی اسلامی برای شناخت و تعالی انسان، اقتدار ملی، تولید ثروت و رفاه اجتماعی قدم بردارد و به عنوان کشوری پیشرو، مرجع و تأثیرگذار، مولد و الهام بخش در تولید علوم و فناوریهای شناختی جایگاه مناسبی در جامعه جهانی داشته باشد. همچنین، بر اساس اهداف علمی و فناوری سند چشم انداز ۱۴۰۴ و نقشه جامع علمی کشور، رتبه اول در بین کشورهای اسلامی و کشورهای منطقه را به خود اختصاص دهد. همچنین مطابق با ماده ۹۹ قانون برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران
(۱۴۰۳-۱۴۰۷)، دولت مکلف است با هدف تامین زیرساخت یکپارچه مورد نیاز در جهت بهبود زیست بوم فناوری در حوزه های پیشران و اقتدار آفرین، جذب و توانمندسازی نخبگان بودجه لازم را در حوزه علوم شناختی تامین نماید.

جدول شماره ۱، رتبه و تعداد تولیدات علمی کشورهای پیشرو جهانی در فناوریهای حوزه علوم شناختی در پایگاه وب آو ساینس را در بازه زمانی ۱۰ ساله را نشان می دهد.

جدول ۱. جایگاه تولیدات علمی فناوریهای علوم شناختی کشورهای پیشرو جهانی در بازه زمانی ۲۰۲۳-۲۰۱۴

رتبه	فناوریهای علوم شناختی
۲۰۱۴-۲۰۲۳	روانشناسی شناختی	زبان شناسی شناختی	آموزش و پرورش شناختی	بازتوانی شناختی	فلسفه ذهن	ارزیابی شناختی	علوم اعصاب شناختی
۱	آمریکا۵۰۱۵ مدرک	روسیه۵۴۷ مدرک	آمریکا۱۴۷۹۲ مدرک	آمریکا۲۶۴۰ مدرک	آمریکا۱۰۱۴ مدرک	آمریکا۲۶۰۱۴ مدرک	آمریکا۱۶۵۲۸ مدرک
۲	انگلستان۱۸۵۲ مدرک	آمریکا۴۴۵ مدرک	چین۴۶۹۶ مدرک	چین۱۰۳۰ مدرک	انگلستان۴۲۸ مدرک	انگلستان۷۷۰۵ مدرک	انگلستان۴۶۵۲ مدرک
۳	چین۱۳۴۶ مدرک	چین۳۴۲ مدرک	انگلستان۳۷۱۰ مدرک	انگلستان۷۴۴ مدرک	روسیه۳۸۴ مدرک	چین۷۰۲۰ مدرک	آلمان۳۷۵۶ مدرک
۴	آلمان۱۲۴۵ مدرک	اسپانیا۲۶۲ مدرک	استرالیا۲۹۰۷ مدرک	آلمان۶۵۵ مدرک	آلمان۲۳۹ مدرک	کانادا۵۷۴۶ مدرک	چین۳۵۱۴ مدرک
۵	استرالیا۱۰۲۷ مدرک	انگلستان۱۹۱ مدرک	اسپانیا۲۸۳۳ مدرک	کانادا۵۰۶ مدرک	ایتالیا۲۲۸ مدرک	استرالیا۵۵۷۳ مدرک	کانادا۲۷۰۱ مدرک
۶	کانادا۸۷۵ مدرک	آلمان۱۷۸ مدرک	کانادا۲۷۲۹ مدرک	ایتالیا۴۹۲ مدرک	چین۲۰۹ مدرک	آلمان۵۴۲۶ مدرک	ایتالیا۲۵۷۹ مدرک
۷	ایتالیا۷۵۱ مدرک	برزیل۱۴۶ مدرک	آلمان۲۶۴۸ مدرک	استرالیا۴۲۲ مدرک	استرالیا۱۹۵ مدرک	ایتالیا۴۷۶۶ مدرک	فرانسه۲۰۶۶ مدرک
۸	اسپانیا۷۴۰ مدرک	لهستان۱۲۵ مدرک	هلند۱۸۹۸ مدرک	اسپانیا۳۲۷ مدرک	کانادا۱۸۴ مدرک	اسپانیا۳۶۰۶ مدرک	استرالیا۱۹۸۷ مدرک
۹	هلند۶۲۸ مدرک	ایتالیا۱۱۶ مدرک	ایتالیا۱۶۴۲ مدرک	هند۳۱۸ مدرک	اسپانیا۱۴۴ مدرک	هلند۳۵۴۶ مدرک	ژاپن۱۷۴۱ مدرک
۱۰	فرانسه۵۸۰ مدرک	کانادا۹۳ مدرک	برزیل۱۳۹۵ مدرک	هلند۲۹۱ مدرک	فرانسه۱۲۹ مدرک	فرانسه۲۷۷۰ مدرک	اسپانیا۱۷۱۶ مدرک

براساس داده های پایگاه وب آو ساینس، جمهوری اسلامی ایران در حوزه بازتوانی شناختی رتبه ۱۵ جهانی و رتبه اول در بین کشورهای جهان اسلام را به خود اختصاص داده است و در این حوزه نسبت به دیگر کشورهای جهان اسلام عملکرد بهتری داشته است. رتبه جهانی جمهوری اسلامی ایران در روانشناسی شناختی و آموزش و پرورش شناختی ۳۱؛ زبانشناسی شناختی ۲۴؛ فلسفه ذهن ۳۶؛ ارزیابی شناختی ۲۸ و علوم اعصاب شناختی ۲۵ میباشد.

جدول شماره ۲، رتبه و تعداد تولیدات علمی کشورهای پیشرو اسلامی در فناوریهای حوزه علوم شناختی را نشان میدهد.

جدول ۲. جایگاه تولیدات علمی حوزه فناوریهای علوم شناختی کشورهای پیشرو اسلامی در بازه زمانی ۲۰۲۳-۲۰۱۴

رتبه	فناوریهای علوم شناختی
۲۰۱۴-۲۰۲۳	روانشناسی شناختی	زبان شناسی شناختی	آموزش و پرورش شناختی	بازتوانی شناختی	فلسفه ذهن	ارزیابی شناختی	علوم اعصاب شناختی
۱	ترکیه۱۶۹ مدرک	جمهوری اسلامی ایران۳۰ مدرک	ترکیه۹۳۰ مدرک	جمهوری اسلامی ایران۱۵۶ مدرک	ترکیه۱۳۹ مدرک	ترکیه۱۱۱۲ مدرک	جمهوری اسلامی ایران۳۷۸ مدرک
۲	جمهوری اسلامی ایران۱۲۴ مدرک	ترکیه۲۵ مدرک	جمهوری اسلامی ایران۵۶۱ مدرک	مالزی۹۵ مدرک	جمهوری اسلامی ایران۳۴ مدرک	جمهوری اسلامی ایران۸۹۸ مدرک	ترکیه۳۶۳ مدرک
۳	مالزی۱۱۴ مدرک	اردن۲۲ مدرک	اندونزی۵۵۸ مدرک	مصر۸۳ مدرک	مالزی۲۱ مدرک	مالزی۴۹۶ مدرک	مالزی۱۹۲ مدرک
۴	پاکستان۵۵ مدرک	عربستان سعودی۱۹ مدرک	عربستان سعودی۳۵۳ مدرک	عربستان سعودی۷۰ مدرک	اندونزی۱۴ مدرک	عربستان سعودی۴۲۰ مدرک	عربستان سعودی۱۷۲ مدرک
۵	اندونزی۴۴ مدرک	مالزی۱۴ مدرک	پاکستان۲۲۹ مدرک	پاکستان۵۷ مدرک	نیجریه۱۱ مدرک	مصر۴۱۱ مدرک	امارات متحده عربی۹۴ مدرک
۶	امارات متحده عربی۴۳ مدرک	اندونزی۱۰ مدرک	نیجریه۱۶۶ مدرک	ترکیه۵۱ مدرک	امارات متحده عربی۷ مدرک	پاکستان۳۰۵ مدرک	مصر۵۲ مدرک
۷	عربستان سعودی۳۸ مدرک	آذربایجان۱۰ مدرک	مصر۱۶۵ مدرک	امارات متحده عربی۳۸ مدرک	پاکستان۴ مدرک	اندونزی۲۹۶ مدرک	نیجریه۴۶ مدرک
۸	مراکش۱۸ مدرک	عراق۱۰ مدرک	امارات متحده عربی۱۴۸ مدرک	اردن۲۸ مدرک	مصر۳ مدرک	نیجریه۱۵۴ مدرک	اندونزی۳۸ مدرک
۹	مصر۱۷ مدرک	پاکستان۱۰ مدرک	قطر۸۷ مدرک	اندونزی۲۵ مدرک	لینان۳ مدرک	امارات متحده عربی۱۳۹ مدرک	لبنان۳۳ مدرک
۱۰	قطر۱۷ مدرک	مصر۹ مدرک	لبنان۷۹ مدرک	تونس۲۴ مدرک	قطر۳ مدرک	لبنان۱۱۳ مدرک	قطر۲۶ مدرک

براساس جدول شماره ۲، براساس داده‌های پایگاه وب آو ساینس (Web of Science) در حوزه روانشناسی شناختی، به ترتیب کشورهای ترکیه با ۱۶۹ مدرک؛ جمهوری اسلامی ایران با ۱۲۴ مدرک و مالزی با ۱۱۴ مدرک در رتبه‌های اول تا سوم قرار دارند. در حوزه زبانشناسی شناختی، کشورهای جمهوری اسلامی ایران با ۳۰ مدرک، ترکیه با ۲۵ مدرک و اردن با ۲۲ مدرک؛ در حوزه آموزش و پرورش شناختی، کشورهای ترکیه با ۹۳۰ مدرک، جمهوری اسلامی ایران با ۵۶۱ مدرک و اندونزی با ۵۵۸ مدرک؛ در حوزه بازتوانی شناختی، کشورهای جمهوری اسلامی ایران با ۱۵۶ مدرک، مالزی با ۹۵ مدرک و مصر با ۸۳ مدرک؛ در حوزه فلسفه ذهن، کشورهای ترکیه با ۱۳۹ مدرک، جمهوری اسلامی ایران با ۳۴ مدرک و مالزی با ۲۱ مدرک؛ در حوزه ارزیابی شناختی، کشورهای ترکیه با ۱۱۱۲ مدرک، جمهوری اسلامی ایران با ۸۹۸ مدرک و مالزی با ۴۹۶ مدرک و در حوزه علوم اعصاب شناختی، کشورهای جمهوری اسلامی ایران با ۳۷۸ مدرک، ترکیه با ۳۶۳ مدرک و مالزی با ۱۹۲ مدرک در رتبه های اول تا سوم قرار دارند.

نمودار شماره ۱ رتبه جمهوری اسلامی ایران در فناوری های حوزه علوم شناختی در یک دهه اخیر را نشان می دهد. مطابق این نمودار، رتبه جمهوری اسلامی ایران از ۳۸ در سال ۲۰۱۴ به ۲۴ در سال ۲۰۲۳ رسیده است و نشان از بهبود عملکرد فناوری‌های حوزه علوم شناختی در بازه زمانی ده ساله است.

براساس جدول شماره ۳، بیشترین تولیدات علمی در بازه زمانی ۱۰ ساله در حوزه روانشناسی شناختی، مربوط به دانشگاه تهران، دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه علامه طباطبائی بوده است. در حوزه زبانشناسی شناختی، بیشترین تولیدات علمی مربوط به دانشگاه تهران، دانشگاه الزهرا و دانشگاه علامه طباطبائی؛ در حوزه آموزش و پرورش شناختی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی ایران و علوم پزشکی شهید بهشتی؛ در حوزه بازتوانی شناختی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی ایران؛ در حوزه فلسفه ذهن، دانشگاه تهران، دانشگاه اصفهان و دانشگاه صنعتی امیرکبیر؛ در حوزه ارزیابی شناختی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی ایران و علوم پزشکی شهید بهشتی و در حوزه علوم اعصاب شناختی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بوده است.

جدول ۳. وضعیت و رتبه دانشگاههای کشور در تولیدات علمی حوزه فناوری های علوم شناختی

رتبه	فناوریهای علوم شناختی
۲۰۱۴-۲۰۲۳	روانشناسی شناختی	زبان شناسی شناختی	آموزش و پرورش شناختی	بازتوانی شناختی	فلسفه ذهن	ارزیابی شناختی	علوم اعصاب شناختی
۱	دانشگاه تهران۱۰ مدرک	دانشگاه تهران۳ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی تهران۸۲ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی تهران۲۱ مدرک	دانشگاه تهران۵ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی تهران۱۹۶ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی تهران۷۳ مدرک
۲	دانشگاه فردوسی مشهد۷ مدرک	دانشگاه الزهرا۳ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی ایران۵۹ مدرک	دانشگاه تهران۱۶ مدرک	دانشگاه اصفهان۴ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی ایران۱۰۵ مدرک	دانشگاه تهران۳۹ مدرک
۳	دانشگاه علامه طباطبائی۶ مدرک	دانشگاه علامه طباطبائی۲ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی۴۱ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی ایران۱۲ مدرک	دانشگاه صنعتی امیرکبیر۲ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی۹۱ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی۳۲ مدرک
۴	دانشگاه علوم پزشکی تهران۶ مدرک	دانشگاه خوارزمی۲ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی اصفهان۳۷ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی تبریز۱۰ مدرک	دانشگاه صنعتی شریف۲ مدرک	دانشگاه تهران۶۲ مدرک	دانشگاه صنعتی امیرکبیر۳۲ مدرک
۵	دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج)۶ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی۲ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی شیراز۳۰ مدرک	دانشگاه تربیت مدرس۱۰ مدرک	دانشگاه علامه طباطبائی۱ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی اصفهان۵۸ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی ایران۲۸ مدرک
۶	دانشگاه شهید بهشتی۵ مدرک	دانشگاه تربیت مدرس۲ مدرک	دانشگاه تهران۳۰ مدرک	دانشگاه شهید بهشتی۹ مدرک	دانشگاه بوعلی سینا۱ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی شیراز۵۷ مدرک	دانشگاه شهید بهشتی۲۷ مدرک
۷	دانشگاه تربیت مدرس۵ مدرک	دانشگاه اصفهان۲ مدرک	دانشگاه تربیت مدرس۲۷ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی شیراز۸ مدرک	دانشگاه فردوسی مشهد۱ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی تبریز۵۲ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی شیراز۲۳ مدرک
۸	دانشگاه اصفهان۵ مدرک	دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات۲ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی تبریز۲۶ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی اصفهان۷ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی ایران۱ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی مشهد۴۲ مدرک	دانشگاه علم و صنعت ایران۲۲ مدرک
۹	دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی۵ مدرک	دانشگاه صنعتی امیرکبیر۱ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه۲۰ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی مشهد۷ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی کرمان۱ مدرک	دانشگاه شهید بهشتی۴۲ مدرک	دانشگاه شاهد۱۸ مدرک
۱۰	دانشگاه علوم پزشکی تبریز۴ مدرک	دانشگاه فردوسی مشهد۱ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی مازندران۱۹ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی۷ مدرک	دانشگاه علوم پزشکی مازندران۱ مدرک	دانشگاه تربیت مدرس۴۱ مدرک	دانشگاه صنعتی شریف۱۵ مدرک