راهکارهای پیش روی والدین برای رشد استقلال کودکان

این مدرس دانشگاه بیان کرد: مستقل بودن فقط به معنای انجام کارهای شخصی نیست بلکه مستقل بودن یک کودک به معنی مسئولیت پذیر بودن او در آینده است که باعث افزایش اعتماد به نفس، توانمندی‌ها و استعدادهای کودک در بزرگسالی می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری موفقیت شناسی به نقل از ایسنا، مرضیه عزیزی معین روان‌شناس بالینی و مدرس دانشگاه بیان کرد: مستقل بودن فقط به معنای انجام کارهای شخصی نیست بلکه مستقل بودن یک کودک به معنی مسئولیت پذیر بودن او در آینده است که باعث افزایش اعتماد به نفس، توانمندی‌ها و استعدادهای کودک در بزرگسالی می‌شود.

عزیزی معین با بیان اینکه استقلال کودک باعث ایجاد دلبستگی ایمن، تقویت توانایی حل مسئله و یادگیری مهارت نه گفتن در کودک می‌شود، یادآور شد: شروع سن استقلال کودک در دو سالگی است که کودک دنیای خودش را می‌شناسد و سعی می‌کند که راه بیوفتد و جمله بندی کند لذا کودک در دوسالگی سعی می‌کند با اتکا به خودش فعالیت‌های مستقل را انجام دهد و غذا خوردن یا حتی لباس پوشیدن با همان نامرتبی هم نشان دهنده اعلام استقلال کودک است و این فعالیت‌ها اگر پیروز شود به توانمندی‌های خودش اعتماد بیشتری می‌کند و اگر موفق نشود در مورد توانمندی‌های خودش دچار تردید می‌شود.

وی با اشاره به اینکه والدین باید یک محیطی را برای کودکان فراهم بکنند تا تجربه‌هایی را کسب کنند و یکسری کارهایی را انجام دهند، اظهارکرد: با راهنمایی و کمک‌های به موقع والدین می‌توانیم به مهارت آموزی کودک کمک کنیم باید به تدریج فرصت‌هایی را برای کودک فراهم کنیم که کودک به روش خودش و با توجه به رشد توانایی‌ها و مهارت‌های کودک که در واقع بر اساس سن است یکسری فعالیت‌هایی انجام دهد لذا کودک باید مهارت‌هایی را بر اساس سن و رشد عقلانی و جسمانی اش یاد بگیرد تا بتواند با مسائل دست و پنجه نرم کند و در واقع حل مسئله را یاد بگیرد.

عزیزی معین در ادامه در مورد اینکه والدین چه کارهایی را می‌توانند برای فراهم کردن شرایط در راستای کمک به استقلال کودک انجام دهند، تصریح کرد: اول اینکه ایجاد محیط سازنده برای یادگیری یکی از موارد مهم است یعنی والدین در دسترس کودک باشند و وقتی کودک نزد آنها می‌آید برای او وقت بگذارند و یک محیطی برای یادگیری بیشتر کودک فراهم کنند.

وی ادامه داد: والدین باید مسئولیت‌هایی را به عهده کودک بگذارند که از انجام آن‌ها بر بیاید و اگر مثلا برای رفتن به گردش برنامه‌ریزی می‌کنند از کودک بخواهند فهرستی از وسایلی که خود کودک نیاز دارد را فراهم کند و یا اینکه وسایل کوچک را خودش جمع آوری کند.

این مدرس دانشگاه گفت: والدین برای حل مشکلات کودک را تشویق و کمک کنند تا خود کودک راه حلی برای حل مشکلات اش پیدا کند، مثلا اگر عروسک خودش را گم کرده به او بگویند تا غذا آماده می‌شود خودت عروسک را پیدا کن یا این قسمت پازل را کامل کن.

عزیزی معین ضمن تأکید بر اینکه والدین باید انتخاب‌های محدود را در اختیار کودک قرار دهند، متذکر شد: والدین انتخاب‌های محدود را در اختیار کودک قرار بدهند تا با انجام آن‌ها کودک حس خوبی پیدا کند برای مثال در رستوران اجازه بدهند از بین سه نوع غذا خودش غذای مورد علاقه اش را انتخاب کند و یا در انتخاب رنگ لباس خودش تصمیم بگیرد در واقع آزادی‌های کوچکی را به او بدهند تا بتواند تصمیم گیری کند.

این روانشناس بالینی با بیان اینکه والدین باید برای انجام کارهای جدید توسط کودک انگیزه ایجاد کنند، عنوان کرد: هیچ وقت کودک را تحقیر و سرزنش نکنند صبور باشند که کودک کار مربوط به خودش را انجام دهد تا مستقل شود به این معنا در هنگام بستن بند کفش یا هنگام بستن دکمه لباس با صبوری منتظر باشند که خودش انجام دهد.

این مدرس دانشگاه افزود: والدین شکست‌های کودک را بزرگ نکنند خیلی طبیعی است که کودک در موارد مختلف دچار شکست شود لذا بر شکست‌های کودک تمرکز نکنید، ممکن است بارها اشتباهات تکرار شود و والدین باید در این مورد صبور باشند تا کودک بتواند این موارد را حل کند و روی موفقیت‌های کودک بیشتر تأکید کنند.

عزیزی معین با اشاره به این نکته که انتظارات والدین باید از کودک واقع بینانه باشد، توضیح داد: وقتی والدین با توقع زیاد و زودتر از زمان لازم از کودک انتظار کامل بودن دارند مشکلاتی بروز پیدا می‌کند مثلا والدین دوست دارند که کودک همیشه همکاری کند در حالی که کودک گاهی از بازی دست نمی‌کشد و این طبیعت سنی کودک است و باید به نکته حتما توجه کنند که اشتباهات کودک در بیشتر مواقع عمدی نیست و اقتضای سن اوست.

وی ادامه داد: باید این نکته را به کودک گوشزد کنیم هر انسانی در انجام برخی کارها دچار مشکل می‌شود و باید به کودک یادآور شویم مثلا زمانی که دوساله بودی سخت غذا می‌خوردی ولی الان که چهار ساله شدی خیلی راحت‌تر قاشق را دست می‌گیری لذا در مورد کارهایی که می‌تواند انجام دهد و کارهایی که نمی‌تواند انجام دهد نموداری درست کنید که متوجه شود انجام برخی کارها در بعضی از سنین امکان‌پذیر نیست و همه انسان‌ها ممکن است شکست بخورند و نباید از شکست بترسند و کودک را متوجه این مسئله کنند که افزایش سن توانایی او را افزایش می‌دهد و می‌تواند این کار را موفقیت انجام دهد.

عزیزی معین اضافه کرد: والدین باید به کودک بیاموزند که باید یک برنامه روزمره برای خود داشته باشد به کودک مدیریت زمان را آموزش دهند و کودک بیاموزد که هر کاری در چه زمانی باید انجام شود و این برنامه ریزی در کارها کودک را مستقل بار می‌آورد.

این روان‌شناس بالینی در پایان یادآورشد: به عنوان والد بیش از حد کنترلگر نباشید و کمک کنید کودک با انجام کارهای کوچک استقلال و اعتماد به نفس اش بالا برود و فرصت اشتباه کردن به کودک بدهید، داشتن حق انتخاب و آموزش اولویت بندی در انتخاب به کودک کمک می‌کند که استقلال را تجربه کند.

پایان پیام/