چگونگی رسیدن به شادمانی پایدار

به گزارش پایگاه خبری موفقیت شناسی، زهرا درویشی روانشناس بالینی در یادداشتی نوشت: در نیم قرن گذشته بیشتر پژوهشهای روانشناسان بر پایه شناخت گونههای بیماریها مانند افسردگی، اسکیزوفرنی، اختلالهای اضطرابی و دیگر مشکلات روانی بود. هم اکنون با افزایش دانستهها پیرامون چگونگی پیدایش مشکلات روانشناختی که بر اثر عوامل بیوشیمیایی، محیطی و ژنتیکی که در انسان شکل میگیرد، شکوفایی و پیشرفت قابل توجهی برای رفع موضوع غمگینی و بالا بردن شادمانی پایدار در افراد ایجاد شده است.

در بین مردم سردرگمی خاصی برای تعریف شادی وجود دارد چرا که هر کس از داشتن خوشبختی و زندگی شاد متناسب با خواستههای شخصی و رسیدن به آرمانها و آرزوهایش تعریف متفاوتی دارد. پس از دستیابی به هر خواستهای دوباره جو روانی ناپایداری به سراغ فرد میآید و در پی نرسیدن و هر شکستی، احساس ناکامی او را در بر میگیرد. برای نمونه گروهی شادی را در رسیدن به ثروت و امکانات آسایشی و برخی در داشتن شغل، و در سادهترین شکل نیازهای ابتدایی مانند دستیابی به یک خوراک ساده میدانند.
در برخی فرهنگها افراد شاد سطحیتر و سبکتر تعریف میشوند و افراد جدی و خوددار که شادمانی خود را بروز نمیدهند زیرکتر و با وقارتر و حتی باهوشتر ارزیابی میشوند.
در روانشناسی، شادی یک حالت هیجانی و ذهنی است که در پی احساس خوشبختی ناشی از یک رخداد خوشایند پیش میآید. مطالعات نشان میدهد شادی با دو حالت درونی رضایت فرد از توانمندیهایش در طول زندگی و همچنین احساس کیفیت یک زندگی خوب بهوجود میآید.
با این همه زندگی بشر بهصورت مداوم در حال نوسان و تغییر است. اما نکته مهم اینجاست که چون احساس شادی به صورت ژنتیکی و درونی پایدارتر و مقاومتر از احساس غمگینی و ناراحتی عمل میکند، تعادلی فراگیر در خلق و خوی فرد ایجاد میشود.

ویژگیهای یک فرد شادمان
افراد مثبتاندیش بهجای سرزنش خود در ناکامیها بیشتر بهدنبال چارهجویی برای رفع مشکلات هستند، عواملی مانند امکانات رفاهی، داشتن تحصیلات و شغل خوب، ازدواج موفق و روابط مناسب زناشویی، احترام به خود و اعتماد به نفس بالا، فراهم کردن سرگرمیهای شخصی، فرصت برای گردش و تفریح، ارتباط اجتماعی مناسب، از جمله نتایج مثبتاندیشی و شاد زیستن است. برخی از ویژگیهای افراد شاد به شرح زیر است:
- داشتن اهداف و انگیزههای گوناگون برای رشد و پیشرفت
- قدرت بالای کنترل در پذیرفتن تلخیها و مشکلات زندگی
- شرکت در فعالیتهای جمعی و چالش برانگیز
- داشتن توقعات منطقی نسبت به خود و دیگران
- قدردانی از واکنشهای مثبت دیگران
- بردباری و کنترل بر روی هیجانها
- فروتنی و ابراز شادی در برابر موفقیتهای دیگران
- تندرستی و ایمنی فیزیکی
- ورزش و تحرک جسمی
- عوامل وراثتی و ژنتیک

تاثیر شادی بر روی زندگی انسان
شاد زیستن دستاوردهای مهم و با ارزشی دارد که بیآنکه ما دقت و آگاهی از آن داشته باشیم نقش آن را در زندگی خود و دیگران مشاهده میکنیم. از نشانههای بارز شادی مسری بودن و قابلیت انتقال شرایط لذتبخش از شخصی به شخص دیگر است. تحقیقات نشان میدهد که افراد شاد مهارت و خلاقیت بیشتری نسبت به افراد غمگین دارند، در زندگی اجتماعی آنها دامنه روابط گستردهتر و دیگران برای نزدیک شدن به این افراد گرایش خاصی نشان میدهند. پیشرفتهای شغلی و اقتصادی که وابسته به اراده و رفتار و تفکر خوش بینانه آنها است به مراتب بیشتر است. طبق شواهد تمایل افراد بیمار و افسرده برای یادآوری و بازگشت به وقایع غمگین و دردناک به مراتب سادهتر از یادآوری خاطرات شاد است. تمرکز بر روی جنبههای مثبت زندگی احساس خوشبختی را در فرد تقویت میکند. دستیابی به شادی برای کسانی که خواستههای ناپایدار و دور از ذهن دارند و با واقعیتهای زندگی و تواناییهای شخصی آنها فاصله دارد با موانع بسیاری روبهرو میشود.
سخن آخر
شاد زیستن یک هدف و تلاش جهانی است و با وجود همه تنگناها و دشواریهای زندگی مدرن، شیوههایی برای برانگیختن احساس خرسندی و شادمانی در انسانها وجود دارد. برداشتن گامهای هدفمند در مسیر شادی و حذف باورهای نادرست و بیهوده، سرمایهگذاریهای اجتماعی در هموار کردن بستری مناسب برای تقویت شادمانی همگانی نقش موثری دارد.

منبع: مارتین سلیگمن (1389)، شادمانی درونی، چاب اول، تهران: انتشارات دانژه
از نویسنده مطالب بیشتر بخوانید:
آنچه باید در مورد اختلال دو قطبی و نشانههای آن بدانید
چگونه شخصیتهای اسکیزوئید یا کنارهگیر را در روابط میان فردی تشخیص دهیم؟
کودک مبتلا به طیف اوتیسم چه ویژگیهایی دارد؟
اختلال استرس پس از تروما در دوران کویید۱۹
اختلالات روانی پس از ابتلا به کویید۱۹
چگونه افراد مبتلا به وسواس فکری و عملی تحت تاثیر باورهای مزاحم قرار میگیرند؟
پایان پیام/