رئیس سازمان نظام روان‌شناسی: ماده 26 طبق قانون منسوخ شده است/ سازمان بهزیستی کشور باید «مراکز خدمات اجتماعی» را مجوز دهد
دکتر محمد حاتمی: ماده ۲۶ قبل از قانون سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره است و طبق قانون منسوخ شده است. زیرا، در ماده ۲۴ قانون تشکیل سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره درج شده که قوانین مشابه و قوانینی که دخالت در این موضوع دارند لغو می‌شوند. نکته دوم این است که اگر ماده ۲۶ را شما نگاه کنید حدود ۱۵ نوع مرکز فعالیت را برای سازمان بهزیستی کشور در نظر گرفته که هیچکدام مراکز تخصصی روان‌شناسی نیست. یعنی اگر هم بگوییم ماده ۲۶ هست، اما اجازه‌ای که دولت داده شامل مراکز تخصصی روان‌شناسی نمی‌شود.
دکتر محمد حاتمی ریاست سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران صبح یکشنبه ۸ خرداد در گفتگوی اختصاصی با مدیرمسئول گروه رسانه‌ای پایگاه خبری موفقیت شناسی و کارآفرینی پرس به سوالات مهمی پاسخ داد که در ادامه می‌خوانید.
موفقیت شناسی: آیا افرادی که مدرک روان‌شناسی خود را از واحدهای الکترونیک دانشگاه‌ها دریافت کردند مورد تایید سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره است و اگر نیست دلیل آن چه هست؟
دکتر محمد حاتمی: یکی از رکن‌های سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره که مسئولیت تدوین دستورالعمل‌های اجرایی را دارند، رکن شورای مرکزی است. این شورا مصوب کرده که کسانی که به‌صورت الکترونیکی و یا به صورت غیرحضوری مدرک گرفتند و یا پژوهش‌محور هستند به دلیل این‌که آموزش‌های آنان حضوری نبوده و صلاحیت‌های لازم را برای کارهای حرفه‌ای نمی‌توانند داشته باشند، فعلا سازمان نظام روان‌شناسی آن‌ها را قبول نمی‌کند.
موفقیت شناسی: آیا سازمان بهزیستی کشور نیز برای صدور مجوز مراکز مشاوره و خدمات روانشاختی، افرادی را که از واحدهای الکترونیک فارغ‌التحصیل شده‌اند را قبول نمی‌کند؟
دکتر محمد حاتمی: در حال حاضر فردی که می‌خواهد از سازمان بهزیستی کشور مجوز دریافت کند حتما باید بر اساس بخشنامه ۱۳۹۹/۰۹/۰۱ (پروانه اشتغال تخصصی) نیز از سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره دریافت کند. بنابراین، فکر می‌کنم آنجا هم با مشکل مواجه شوند.
موفقیت شناسی: آیا سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره برای دانش‌آموختگان رشته روان‌شناسی اسلامی نیز مجوز صادر می‌کند؟
دکتر محمد حاتمی: اگر مورد تایید وزارت علوم باشد، بله قبول می‌کنیم.
موفقیت شناسی: حضرتعالی رئیس مرکز کارآفرینی دانشگاه خوارزمی بودید و با رشته کارآفرینی آشنایی دارید. حال با توجه به این‌که ما در مقطع دکتری کارآفرینی رفتار سازمانی داریم و با توجه به این‌که ما در کارآفرینی با دو موضوع عوامل درونی و ویژگی‌ها و عوامل بیرونی و محیطی مواجه هستیم، آیا به نظر حضرتعالی حداقل جای دو واحد درس روان‌شناسی در رشته کارآفرینی خالی نیست؟
دکتر محمد حاتمی: بله. قطعا بحث کارآفرینی خیلی اهمیت دارد و در همه رشته‌های تحصیلی مخصوصا در روان‌شناسی و مشاوره مسئله کارآفرینی یکی از ضروریات است و فکر می‌کنم دفتر گسترش باید یک تجدیدنظر بر روی این موضوع داشته باشد و در سرفصل درسی کلیه رشته‌ها این واحد را بگذارد.
موفقیت شناسی: حضرتعالی فرمودید که با وزارت ورزش و جوانان برای مراکز مشاوره ازدواج همکاری مشترک دارید، با توجه به این‌که یک عده خود را کوچ معرفی می‌کنند و از طرفی در روان‌شناسی گرایش سازمانی و صنعتی را هم داریم آیا امکان دارد برای مراکز مشاوره کارآفرینی، سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (که متولی صدور مجوز آن وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است) همکاری داشته باشد که مجوزهایی که صادر می‌شود مشترک باشد یا حداقل اگر کسی مجوز مشاوره کارآفرینی می‌خواهد بگیرد حداقل یکسری دوره‌ها یا آموزش‌هایی را در خصوص روان‌شناسی تحت نظر سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره بگذرانند؟
دکتر محمد حاتمی: بله، این موضوع امکان‌پذیر است. مسئله کوچینگ یک مسئله روان‌شناختی است و قطعا کمیسیون صنعتی و سازمانی ما می‌تواند تعریفی که از این موضوع کند با سازمان فنی و حرفه‌ای تفاهم‌نامه بنویسد و یک کار مشترک را آنجا طراحی کنیم که از نظر تخصصی که ما هستیم و هم از نظر اجرایی که آن‌ها هستند بتوانند مشکلاتی را که احیانا برای عزیزانی که مجوز می‌گیرند برای آینده از پایه حل کنند.
موفقیت شناسی: بعضی اوقات می‌بینیم که برخی از دانش‌آموختگان روان‌شناسی صرفا اعتقادات، تجربیات خوب و بد یا ناقص خود را در قالب مشاوره بیان می‌کنند. آیا امکان دارد که سازمان نظام روان‌شناسی (مراکز مشاوره، روان‌شناسان و خدمات آن‌ها) را رتبه‌بندی کند تا هموطنان بدانند اگر مرکز مشاوره خاصی قرار است بروند آنجا در چه رتبه‌ای است؟
دکتر محمد حاتمی: بله، ما در حال حاضر یک طرحی را در سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره آماده کردیم (مرکز پایش و ارزش‌یابی مراکز و دفاتر خدمات روان‌شناسی و مشاوره) قطعا در آن طرح مسئله رتبه‌بندی مراکز مطرح شده است. مخصوصا برای مراکزی که سابقه دارند، فضای بیشتری دارند، فعالیت بیشتری می‌کنند و تخصصی‌ها هستند و حتی بتوانند شعبه‌هایی را داشته باشند تا فعالیت‌های بیشتری را انجام دهند. مسئله رتبه‌بندی جزو کارهای سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره است و باید انجام شود.
موفقیت شناسی: پس ما در آینده منتظر رتبه‌بندی باشیم؟
دکتر محمد حاتمی: اگر ما باشیم بله.
موفقیت شناسی: مسئولان بهزیستی استناد می‌کنند به (بند ٦ ماده ٢٦ قانون تنظيم بخشى از مقررات مالى دولت- ۱۳۸۰) وهمچنین (جزء ۸ بند پ ماده ۵۷ احکام دائمی برنامه هاى توسعه کشور-١٣٩٥) و نظرشان این است که مجوز‌های مراکز مشاوره و خدمات روان‌شناسی را آن‌ها صادر کنند. حال آیا اختلاف نظری که در سالیان گذشته بین سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره و سازمان بهزیستی کشور بوده حل شده است و به نتیجه خاصی رسیده‌اید؟ و نظر حضرتعالی در این خصوص چیست؟
دکتر محمد حاتمی: بله، الان حل شده و با سازمان بهزیستی کشور مشکلی نداریم و بهزیستی با همان بخشنامه ۱۳۹۹/۰۹/۰۱ که صادر کرد ۵۰ درصد مسئله حل شد و فقط می‌ماند برای مراکزی که می‌خواهند مجوز دهند، دو کار را باید حتما انجام دهند؛ یکی این‌که در آن کمیته‌ای که می‌خواهند مجوز دهند در استان‌ها و در تهران حتما نماینده سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره باید حضور داشته باشد و بعد امضای ما حتما باید آنجا باشد و تابلوها نیز مشترک باشد. این خواسته‌ی ما برای مراکز است. همچنین کسانی که آنجا (در مراکزی که از بهزیستی مجوز دریافت می‌کنند) فعالیت می‌کنند و مدیر فنی آن باید پروانه (اشتغال تخصصی از سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره) داشته باشند که الان بهزیستی عمل می‌کند.
اما، ماده ۲۶ قبل از قانون سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره است و طبق قانون منسوخ شده است. زیرا، در ماده ۲۴ قانون تشکیل سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره درج شده که قوانین مشابه و قوانینی که دخالت در این موضوع دارند لغو می‌شوند. نکته دوم این است که اگر ماده ۲۶ را شما نگاه کنید حدود ۱۵ نوع مرکز فعالیت را برای سازمان بهزیستی کشور در نظر گرفته که هیچکدام مراکز تخصصی روان‌شناسی نیست. یعنی اگر هم بگوییم ماده ۲۶ هست، اما اجازه‌ای که دولت داده شامل مراکز تخصصی روان‌شناسی نمی‌شود.
در خصوص ماده ۵۷ که جزء احکام دائمی است، شما صدر تا ذیل این ماده متوجه جمعیت هدف هستید و سازمان بهزیستی کشور باید مراکز خدمات اجتماعی و مراکز خدمات اورژانس‌های اجتماعی و… را مجوز دهد و هیات دولت نیز در این خصوص یک آیین‌نامه دارد.
اصلا هیچ تداخلی ماده ۲۶ و ماده ۵۷ با کارهای سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره ندارد. آن‌ها (سازمان بهزیستی کشور) مراکز اجتماعی هستند و ما مراکز تخصصی روان‌شناسی و مشاوره هستیم. اصلا با آن‌ها فرق داریم. نمی‌دانم چرا آن‌ها می‌گویند مراکز تخصصی!
موفقیت شناسی: افرادی که قبل از ۱۳۹۹/۰۹/۰۱ مجوز مرکز مشاوره از سازمان بهزیستی کشور گرفتند، آیا برای اخذ پروانه اشتغال تخصصی از سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره اقدام کرده‌اند؟
دکتر محمد حاتمی: بله، الان کمیسیون سازمان بهزیستی کشور فعال است و هفته‌ای دو جلسه دارند و از تمام استان‌ها پرونده‌ها آمده و ما داریم تطبیق می‌دهیم و ارزیابی می‌کنیم.
موفقیت شناسی: اگر افرادی که مجوز مرکز از سازمان بهزیستی کشور دارند و نیایند پروانه اشتغال تخصصی از سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره بگیرند آیا پروانه آن‌ها تمدید نمی‌شود؟
دکتر محمد حاتمی: بله، این دیگر قوانین بهزیستی است.
موفقیت شناسی: در جامعه این دیدگاه است که سازمان بهزیستی کشور نسبت به سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره راحت‌تر مجوز می‌دهد. نظر حضرتعالی چه هست؟
دکتر محمد حاتمی: درست می‌فرمایند. زیرا، ما چون مجوز مراکز تخصصی می‌دهیم و به هر کسی نمی‌دهیم. ما مثلا به کسی که دکتر باشد، تخصص داشته باشد، مدتی کار کرده باشد و خودش را اثبات کرده باشد مجوز می‌دهیم. اما، بهزیستی به هر حال به هر کسی مجوز می‌دهد.
موفقیت شناسی: تلاش‌هایی که سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره برای ارتقای سطح دانش روان‌شناسی و مشاوره تا امروز انجام داده به‌طور خلاصه چه هست؟
دکتر محمد حاتمی: ما معاونتی با عنوان معاونت آموزشی داریم که به‌طور مشخص کار آن ارتقای سطح دانش روان‌شناسی و مشاوره است. همچنین ما یکسری تفاهم‌نامه‌ها با ارگان‌ها، نهادها و دانشگاه‌ها داریم که با آن‌ها فعالیت‌هایی را انجام می‌دهیم. در عین حال مراکز خدمات روان‌شناسی و مشاوره خود ما هم دوره‌های کارآموزی، بازآموزی و کارگاه‌هایی را برگزار می‌کنند که سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره نظارت می‌کند و آن‌ها به‌طور تخصصی کار را پیگیری می‌کنند. انجمن‌های علمی ما نیز همین کارها را انجام می‌دهند.
موفقیت شناسی: اگر فردی که مجوز مرکز مشاوره را از سازمان بهزیستی کشور اخذ کرده و مراجعه‌کننده شکایت داشته باشد آیا باید به سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره مراجعه کند یا به سازمان بهزیستی کشور؟
دکتر محمد حاتمی: اگر تخصصی باشد یعنی فرد روانشناس باشد و از خود فرد به‌خاطر خدمات روان‌شناسی و مشاوره‌اش شکایت داشته باشد، حتما به سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره باید مراجعه کند چون در صلاحیت سازمان بهزیستی کشور نیست. اگر مسائل عمومی است پولی گرفته باشد یا اتفاقاتی در آن مرکز افتاده خود سازمان بهزیستی کشور رسیدگی می‌کند.
موفقیت شناسی: آیا تعرفه‌ای که بهزیستی دارد با سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره فرق دارد؟
دکتر محمد حاتمی: اگر آن‌ها دولتی محسوب شوند تعرفه خاص خود را دارند و اگر از تعرفه ما پیروی کنند که خصوصی است و بالاترین تعرفه است برای کارشناسی ارشد ۱۷۶ هزار تومان و برای دکتر ۲۰۷ هزار تومان است.
موفقیت شناسی: حمايت از حقوق صنفى روانشاسان و مشاوران یکی از وظایف سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره است در این خصوص چه کارهایی انجام شده است؟
دکتر محمد حاتمی: همین جلسه (نشست خبری با رسانه‌ها) برای حمایت از حقوق روان‌شناسان و مشاوران است. تفاهمنامهای که ما با نهادها و ارگان‌ها می‌بندیم؛ مراکزی که به فرض در کمیته امداد امام خمینی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سازمان‌های دیگر شکل گرفته برای اشتغال‌آفرینی، برای این‌که کار این افراد توسعه پیدا کند.
ما بعد از کرونا نیز اقداماتی کردیم تا مراکز از وام‌های کم‌بهره استفاده کنند. اما، متاسفانه آخر ۱۸ درصد را معاونت اقتصادی ریاست جمهوری وضع کردند که کمتر استفاده کردند. به هر حال سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره موظف هست که تا آنجا که در توان داشته باشد و امکانات اجازه دهد از حقوق صنفی روان‌شناسان و مشاوران حمایت کند. همچنین وضع کردن و پیگیری تعرفه‌ها با پیشنهاد سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره بوده، واکسیناسیون روان‌شناسان و مشاوران که بعد از پزشکان صورت گرفت و همچنین بحث وسایل دفاع شخصی همه فعالیت‌هایی در خصوص روان‌شناسان است.
موفقیت شناسی: برای تعیین حدود صلاحیت‌های تخصصی افرادی که در سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره عضو می‌شوند دقیقا چه کارهایی انجام می‌شود؟
دکتر محمد حاتمی: توضیحاتی که ارائه دادم هر کسی که فارغ‌التحصیل می‌شود و می‌خواهد پروانه بگیرد باید عضو سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره شود، بعد تشکیل پرونده بدهد و پس از آن در کمیسیون‌های تخصصی حدود صلاحیت‌های حرفه‌ای آن‌ها ارزیابی می‌شود. بعد کسانی که واجد شرایط هستند به آن‌ها پروانه داده می‌شود.
موفقیت شناسی: کارآفرینی پرس اولین پایگاه خبری اختصاصی با عنوان کارآفرینی در ایران است (به صورت برخط)، آیا امکان همکاری مشترک با سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره در خصوص کارآفرینی و روان‌شناسی وجود دارد؟ برای برگزاری سمینار، برگزاری کلاس‌های آموزشی و همچنین استفاده از تجربیات حضرتعالی که رئیس مرکز کارآفرینی دانشگاه خوارزمی بودید؟ چه همکاری می‌توانیم در این خصوص داشته باشیم؟
دکتر محمد حاتمی: بحث استارت‌آپ‌ها در حوزه روان‌شناسی و مشاوره خیلی مهم است. ما ۳۰۰ هزار نفر دانشجو داریم. همه هم جوان و پر انرژی و صاحب ایده‌های زیادی هستند. همه جویای کار و نگران آینده‌اند. من فکر می‌کنم اگر یک تشکیلاتی باشد که بیاید استارت‌آپ‌ها را یک سامان‌دهی کند، راه‌اندازی کند و این دانشجویان را آموزش دهد تا ایده‌های آن‌ها عملیاتی شود خیلی می‌تواند در شغل‌یابی و کارآفرینی موثر باشد. ما روز گذشته یک جلسه‌ای با بخش باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد داشتیم، آقای جوکار آماده بود و گفتند آقای علی‌اکبری گفته‌اند که یک تفاهمنامهای در جهت توانمندسازی ما داشته باشیم و گفتم اشکالی ندارد ولی همین مسئله استارت‌آپ‌ها را مطرح کردم و گفتم دانشگاه آزاد اسلامی دانشجویان زیادی دارد ، می‌تواند مثلا روی این مسئله کار کند. شما می‌توانید یک عضوی از این تشکیلات باشید.
موفقیت شناسی: بحث اعتماد به نفس افراد هست. یعنی بسیاری از افراد ایده دارند ولی اعتماد به نفس انجام کار را ندارند. به‌خاطر همین عرض کردم اگر سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره روی بحث کارآفرینی هم وقت و انرژی بگذارد و یک برنامه‌ای بگذارد فکر می‌کنم خیلی مفید واقع شود.
دکتر محمد حاتمی: انشالله.
بیشتر بخوانید:
- فهرست دوم افراد غیر روانشناس فاقد مجوز منتشر شد
- «دکتر محمد حاتمی» درباره نحوه برخورد با غیرروان‌شناسان توضیح داد/ روان‌شناسانی که تخلف‌های زیادی دارند به مردم معرفی خواهند شد
- دکتر محمد حاتمی: افرادی که می‌خواهند از بهزیستی مجوز بگیرند، باید «پروانه اشتغال تخصصی» سازمان نظام را داشته باشند/ کار انجمن‌ها با سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره فرق دارد
- دکتر محمد حاتمی: باید رشته روان‌شناسی بومی‌سازی شود/ ما در دوران پساکرونا باید اول سواد سلامت روان مردم را افزایش دهیم
پایان پیام/
