تاکید محققان دانشگاه درباره اهمیت آموزش احترام به خود از دوره پیش دبستانی

در یک تحقیق جدید حوزه آموزش و تربیت، محققان نشان دادند: آموزش احترام به خود در دوره پیش دبستانی از اهمیتی ویژه برخوردار است و بایستی به طور جدی اجرا گردد.

به گزارش پایگاه خبری موفقیت شناسی به نقل از خبرگزاری علم و فرهنگ ، کودکی، دوره ای ارزشمند در شکل دهی به ساختار شخصیتی افراد است و تأثیر آن در تمامی سطوح و طول زندگی باقی می‌ماند. محققان و متخصصان دوره کودکی، عوامل بسیاری را در شکل دهی به ساختار شخصیتی مورد بررسی و مطالعه قرار داده‌اند. عوامل خانوادگی، فرهنگی، اجتماعی و آموزشی از جمله عوامل تأثیرگذار بر شکل گیری شخصیت کودکان هستند. همچنین خصوصیات شخصیتی و فرهنگی والدين و همچنین شیوه‌های تربیتی آنان در شخصیت کودکان تأثیر به سزايی دارند و خانواده به عنوان يکی از مهم‌ترين و قوی‌ترين عوامل در شکل دادن به شخصیت، خصوصیات و ويژگی‌های کودکان تلقی می‌شود.

بنابر نظرات افراد متخصص، علاوه بر خانواده، قسمتی از شخصیت کودکان متأثر از محیط های اجتماعی و آموزشی مانند مهدکودک، مراکز پیش دبستانی و مدارس است که در سال‌های اولیه زندگی خود در آن حضور پیدا می‌کنند.

تأثیرات مراکز پیش دبستانی و مدارس بر روی شخصیت کودکان، تأثیرات يک دستی نیست و کیفیت، امکانات، نیروی انسانی و ساير عوامل، تفاوت‌هايی را در اين میان ايجاد می‌کنند.

در سال‌های گذشته به طور متمادی، تحقیقات متعددی توسط متخصصان مختلف در زمینه کیفیت مراکز پیش از دبستان و رشد شخصیت کودکان انجام گرفته است و اکثر تحقیقات نشان داده اند کودکانی که در سنین خردسالی در چنین مراکزی حضور می يابند و از مراقبت و آموزش‌های با کیفیت برخوردار می شوند، در مقايسه با همسالان خود از لحاظ اجتماعی، رشد کلامی و زبان، رشد شناختی و رشد جسمی و حرکتی از پیشرفت بهتری برخوردار می گردند.

در همین زمینه، یک مطالعه پژوهشی توسط محققان دانشگاه فرهنگیان انجام شده است که در آن تأثیر آموزش‌های پیش دبستانی بر میزان احترام به خود در دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی مورد ارزیابی قرار گرفته است.

این مطالعه بر روی ۱۰۰ نفر از دانش آموزان پیش دبستانی رفته و نرفته پایه اول شهرستان ساوه انجام شده است و برای جمع آوری داده‌ها، از پرسشنامه استاندارد احترام به خود استفاده شده است.

یافته های به دست آمده از این تحقیق حاکی از آن هستند که میانگین احترام به خود در ابعاد تحصیلی، جسمانی و اجتماعی در کودکانی که دوره پیش‌دبستانی ‌را گذراند‌ه‌اند، نسبت به گروهی که این دوره را نگذرانده اند، بالاتر است و در این خصوص تفاوتی بین دانش‌آموزان دختر و پسر وجود ندارد.

بنا بر گفته‌های بتول سبزه، پژوهشگر گروه آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان و همکارش، بايد اذعان نمود که دوره پیش دبستانی به عنوان پلی میان زندگی در محیط خانواده و آغاز زندگی اجتماعی کودکان، نقش آماده‌سازی آن‌ها را برای رويارویی با چالش‌های زندگی اجتماعی بر عهده دارد.

امروزه موضوع احترام به خود در مورد کودکان امری ارزشمند محسوب می‌شود و به مثابه بنیانی برای ادراکات آن‌ها از تجارب زندگی در برنامه‌های پیش دبستانی مورد تأکید است.

این محققان می گویند: کفايت اجتماعی- عاطفی کودکان ناشی از میزان احترام به خود در آن هاست و به عنوان نیرويی قوی، از گرفتاری کودکان با مشکلات جدی بعدی جلوگیری می‌کند.بنابراین برنامه‌های دوره پیش دبستان با فراهم نمودن فرصت های مختلفی نظیر تعامل با همسالان، فراهم کردن فرصت‌های گفتگو با ديگران، صحبت کردن، گوش دادن، ابراز احساسات و انجام فعالیت‌های آموزشی مبتنی بر بازی، بر شکل گیری عقايد کودکان درباره خودشان تاثیر دارد.

براساس نتايج اين تحقیق پیشنهاد شده است علاوه بر توجه به جايگاه آموزش‌های پیش دبستان و افزايش کیفیت برنامه های اين دوره درراستای شکل گیری احترام به خود درکودکان، برنامه‌های آگاهی بخش و مؤثر برای والدين هم به جهت ترغیب آن ها برای ثبت نام کودکانشان در مراکز پیش دبستانی و هم ارتقاء سبک های فرزندپروری و شیوه‌های تربیتی مؤثر ترتیب داده شود.

سبزه و همکارش اشاره کرده اند: همچنین تولید محتوای آموزشی سودمند در زمینه پرورش مهارت‌های مختلف زندگی برای کودکان و نوجوانان از بدو ورود به مراکز آموزش پیش دبستان و مدرسه، مطالعه و معرفی الگوهای تربیتی و آموزشی کشورهای موفق دنیا در زمینه شیوه‌های رشد و توسعه خودپنداره مثبت، احترام به خود و خودکنترلی از دوره کودکی، طراحی و تولید فیلم‌های آموزشی و محتوای الکترونیکی مشتمل بر آموزش‌های گام به گام والدين، مربیان و معلمان براساس گروه‌های سنی کودکان از ديگر پیشنهادات برای پرورش احترام به خود در کودکان است.

این نتایج علمی پژوهشی که بر لزوم توجه ویژه به موضوع احترام به خود از سال‌های آغازین و طی آموزش‌های پیش دبستانی تاکید دارند، در فصل‌نامه مطالعات برنامه درسی متعلق به انجمن مطالعات برنامه درسی ایران منتشر شده اند.

پایان پیام/